Ý NGHĨA CỦA VIỆC ĂN CHAY

Ăn chay ngày nay được nhắc đến một cách phổ biến, không chỉ tại các nước Á Đông, cái nôi của văn hóa Phật giáo mà còn phổ biến ở phương Tây xa xôi.

Cách thức ăn chay, các qui định hình thức về thế nào là ăn chay, món nào được phép ăn, vật nào không được phép,.... đang là vấn đề được bàn cãi sôi nổi và khá gay gắt. 

Trong phạm vi bài viết này, tôi chỉ nêu lên ý nghĩa cao đẹp của việc ăn chay theo giáo lý nhà Phật. Đây là kim chỉ nam cho mọi người khi phát tâm ăn chay.

- Ăn chay để tránh sát sinh : con người và các loài động vật đều có quyền được sống dưới ánh sáng chan hòa của vũ trụ. Vì thế ăn chay là thể hiện sự tôn trọng mạng sống của chúng sinh như chính mạng sống của mình.

Ăn chay là tôn trọng mạng sống của chúng sinh

- Ăn chay để tránh trả quả nghiệp xấu : Các loài vật cũng cần sự sống như con người. Vì sự sống của thân mình, chúng ta phải vay mượn mạng sống của chúng sinh để nuôi thân. Tránh sát sinh, bớt ăn thịt cá để tránh vay mượn mạng sống của chúng sinh là một cách để giảm gánh nặng nghiệp quả về sau.

- Ăn chay để nuôi dưỡng tâm từ : Từ tâm là một thuộc tính vốn có của mỗi con người, nhưng vì bức màn vô minh, chúng ta đã thực hiện rất nhiều điều làm ảnh hưởng đến sinh mạng của kẻ khác, nhất là các loài vật yếu đuối. Ăn chay là cách giảm nhu cầu giết hại các sinh linh đó, giúp cho lòng từ của mỗi người có cơ hội phát tiết. Khi chúng ta đối diện với việc giết mổ, ăn thịt chúng sinh hằng ngày thì tất cả sẽ trở thành thói quen vô cảm. Chúng ta sẽ quên mất để có được nhục thân của các loài gia súc, gia cầm nhằm phục vụ tiệc vui ngon miệng của chúng ta, các sinh linh ấy phải trãi qua quá trình bị giết mổ đau đớn và ai oán biết bao.

- Ăn chay để thân tâm an tịnh : Thân tâm an sạch là điều kiện tốt để nuôi dưỡng sự phát triển của tâm. Sự ham muốn của nhục thân làm ảnh hưởng của quá trình phát triển tâm thức của chúng ta. Ăn chay là một cách tiết chế ham muốn của thân, nhằm thanh lọc cơ  thể để thân an hơn và tâm sẽ dễ tịnh hơn. Theo khoa học, việc ăn nhiều đạm từ thịt cá sẽ làm cơ thể tiêu hóa nặng nhọc, gây tổn hại cho sức khỏe nói chung.

- Ăn chay để phát triển tâm thức : ăn chay là một hình thức tu tập. Trong quá trình đó, cơ thể chúng ta được thanh lọc và không ẩn chứa thêm năng lượng đau đớn oán trách từ các sinh linh bị giết hại để phục vụ bữa ăn của chúng ta.Với sự thông hiểu và thương cảm các sinh linh bé nhỏ, lòng từ bi của mỗi người rộng mở hơn, tạo điều kiện để trí huệ của ta mở rộng và nâng cao.

 

Vì các ý nghĩa trên, việc ăn chay ngày càng trở nên phổ biến và tùy theo nhận thức của mỗi người mà việc ăn chay có điểm tương đồng hay dị biệt.Chính vì nhận thức khác nhau nên việc phán xét đúng sai dễ làm mất đi ý nghĩa thực sự của việc ăn chay. 

Ăn chay phải xuất phát từ tâm, về hình thức có khác nhau hay khác chuẩn chung cũng không ảnh hưởng gì. Quá chú trọng vào hình thức ăn chay ( không chung mâm bát với người ăn mặn, ăn chay phải thế này, phải thế kia,..) thì vô tình mang gánh nặng vào thân chứ không dễ dàng đạt chữ thanh tịnh.

Việc ăn chay xuất phát từ tâm nên không nhất thiết phải ăn chay trong thời điểm nào, không gian nào. Tất cả tùy thuộc vào hoàn cảnh hiện có, không nên tạo thêm khó khăn cho người xung quanh.

Ăn chay là một cách tu thân, tuy nhiên người ăn chay không hẳn phát triển tâm thức hơn kẻ ăn mặn. Tất cả phụ thuộc vào tâm thức của chúng ta. Vì thế, không nên đánh giá mức độ đức hạnh  hay khả năng tu đạt   của một người dựa trên cách thức và mức độ ăn chay.

Nhìn chung việc ăn chay rất đáng khuyến khích dù với các mức độ nhận thức khác nhau.

Nguyễn Thị Anh Hoa – Jenny Nguyen

Xem thêm >>> Ý nghĩa của việc ăn chay